Obeležavanje 75. godišnjice stradanja pirotskih Jevreja počelo je pomenom, javnim časom i polaganjem venaca i cveća na spomen obeležje u Jevrejskoj ulici u Pirotu.
Od drugog svetskog rata u Pirotu nema više jevreja. Do tada je živelo u našem gradu pedesetak jevrejskih porodica. Snage fašističke Bugarske su u noći između 12. i 13. marta pohapsile i zatvorile u zgradu Sokolane pirotske Gimnazije svo jevrejsko življe. Našlo se je tu 178 nedužnih duša koje su posle par dana deportovane u Bugarsku, do luke Lom, a odatle, parobrodom u koncentracioni logor Treblinka, odakle se na žalost niko nije vratio. Jevrejska mahala, posle drugog svetskog rata dobija naziv Jevrejska ulica. Među uhapšenima su, pored muškaraca bile i žene, deca, starci, sve što je imalo jevrejsko poreklo. O njihovom nedužnom stradanju govori i spomen ploča, Davidova zvezda na početku jevrejske ulice.
Današnjem pomenu prisustvovali su i potomci porodica Abravanel i Jusufović, kao i predstavnici lokalne samouprave, okruga, Saveza jevrejskih opština Srbije, jevrejske opštine Niš, a pomen je prvi put držao jevrejski rabin. Podsećanja radi, Jevreji su bili prvi koji su na obale Nišave donosili novitete u kulturi stanovanja i življenja, građevinarstvu, odevanju od svojih rođaka iz evropskih gradova i Grčke. Neizbrisiv je trag njihovog vekovnog integrisanja u ovdašnje društvo, ali sa očuvanom tradicijom u svojoj veri, običajima, kulturi uopšte.
Da se zlo više nikada ne ponovi, čuvaćemo i negovati sećanje na njih dok živimo na ovim prostorima. Večna im slava.
